Właściwe ustawienie kolumn głośnikowych

Właściwe ustawienie kolumn głośnikowych

Obok właściwej akustyki pomieszczenia oraz dobrej jakości sprzętu grającego, ustawienie kolumn i miejsca odsłuchu jest kolejną bardzo ważną kwestią wpływającą na poprawny odbiór nagrań. Poniżej przedstawimy podstawowe zasady ulokowania głośników.

Szare elementy na ścianach i w narożnikach poniższych rysunków symbolizują materiały pochłaniające dźwięk jak np. panele akustyczne PS Professional w zaproponowanych przez nas lokacjach, dla danego układu nagłośnienie-odsłuch. Należy pamiętać, że do każdego pomieszczenia należy dobrać ilość i grubość materiałów indywidualnie, na podstawie jego wymiarów oraz zastosowania. Należy pamiętać, że niektóre pomieszczenia ze względu na swoje wymiary mogą wymagać dodatkowych specjalnych ustroi akustycznych, poniższe grafiki należy uznać za pewne uproszczenie. 

izolacja2.jpg (549 KB)

Kolumny powinny zostać umieszczone w jednakowej odległości od słuchacza. Jest to sprawa podstawowa. Różna odległość głośników od odbiorcy spowoduje, że dźwięk dotrze do niego przesunięty w fazie, co zostanie odebrane jako zmiana lokalizacji pozornych źródeł. Najlepszym przypadkiem ustawienia będzie takie, w którym kolumny i odbiorca utworzą trójkąt równoboczny. 
Niektórzy producenci zalecają lekkie skierowanie głośników w kierunku odbiorcy, jednak niektóre będą pracować lepiej w ustawieniu równoległym. Wpływ ma na to konstrukcja kolumn: głośniki posiadające wąski kąt promieniowania są wrażliwe na niedokładne ustawienie. Zawsze przed przystąpieniem do ustawienia sprzętu grającego należy zapoznać się z jego instrukcją obsługi, gdzie producent wyraźnie określi właściwy sposób ustawienia głośników. Jednak mając na uwadze fakt, że na odbiór dźwięku wpływ ma wiele różnych czynników niezwiązanych bezpośrednio ze sprzętem grającym, warto samodzielnie przeprowadzić kilka eksperymentów i samodzielnie wybrać najlepsze ustawienie.

Kolumny powinny znajdować się w takiej samej odległości od podłogi (na równej wysokości). Przyjmuje się, że głośniki wysokotonowe powinny znajdować się na wysokości uszu słuchacza. Nie zawsze jest to możliwe, jednak dobrze do tego dążyć. Zła wysokość będzie powodować, że dźwięk odbierany będzie tak, jakby emitowany był z podłogi lub sufitu. W przypadku, kiedy zmuszeni jesteśmy do zbyt wysokiego lub zbyt niskiego ulokowania kolumn, znaczną poprawę możemy uzyskać pochylając je w dół lub do góry - w zależności od ich ulokowania tak, aby skierować je bezpośrednio na słuchacza. Kolumny można w tym celu postawić na stworzonych do tego celu podstawkach akustycznych, jak oferowane przez nas podstawki A-PAD. Dzięki temu uzyskamy dodatkową izolację zapobiegającą przekazywaniu wibracji przez kolumny do podłoża.

izolacja3.jpeg (13 KB)

Niezwykle ważną kwestią dla uzyskania właściwej stereofonii jest właściwa szerokość rozstawienia kolumn. Zbyt szerokie rozstawienie będzie powodować dźwięk niespójny i nienaturalny; zbyt wąskie - stłoczy pozorne źródła dźwięku, co sprawi wrażenie, że wszystkie instrumenty znajdują się w jednym miejscu. Zgodnie z wyżej opisaną zasadą trójkąta równobocznego odległość od kolumien i słuchacza powinna być podobna (np. 2 - 3 m). Oczywistym jest, że pomiędzy głośnikami, a odbiorcą nie powinny znajdować się żadne przeszkody, szczególnie duże i płaskie. Nieco inaczej ma się sprawa z głośnikami niskotonowymi, gdyż dźwięk z tych rozchodzi się w różnych kierunkach i przesłonięcie takiego głośnika stolikiem, czy innym meblem nie będzie sprawiało problemu. W przypadku głośników wysoko i średniotonowych należy również zwrócić uwagę na wszelki ostre krawędzie ulokowane w ich - powodują one dyfrakcję, czyli uginanie fal, co również zniekształci docierające do nas dźwięki.

Kolejną ważną kwestią jest właściwe rozmieszczenie kolumn w stosunku do ścian bocznych i tylnych. W tym wypadku, przede wszystkim należy zastosować się do wszelkich zaleceń i uwag producenta sprzętu, ze względu na to, że różne głośniki wytwarzane są do różnych zastosowań. Większość kolumien potrzebuje pewnego oddalenia od otaczających ścian, ale są takie, które bliskości ściany wręcz wymagają. Ogólną zasadą jest utrzymanie większej odległości od ściany tylnej kolumn bipolarnych oraz tych z otworem bass-reflex. Przysunięcie takiej kolumny do ściany spowoduje co prawda zwiększenie ilości słyszanego basu (i wykończy sąsiadów :) ), ale odbije się to na jego jakości. Zazwyczaj zalecane i optymalne odległości od ścian to: 1m od czoła kolumny do ściany tylnej i nie mniej niż 0,5m od ściany bocznej. Nie zawsze takie ustawienie sprzętu jest możliwe - wtedy pozostaje jedynie uzyskać jakiś satysfakcjonujący kompromis. Ilość basów, w razie braku możliwości sterowania sprzętowego, możemy zmniejszyć poprzez zatkanie otworu bass-reflex luźno zwiniętym materiałem.

izolacja4.jpeg (17 KB)

Ostatnią kwestią, którą poruszymy, jest właściwe ustawienie miejsca odsłuchu. Zgodnie z powyższymi informacjami, większość producentów zaleca skierowanie głośników w kierunku słuchacza. Lokując miejsce odsłuchowe przed głośnikami mamy więc trzy opcje. Pierwsza, najczęściej wykorzystywana, to zastosowanie opisanej wyżej zasady trójkąta równobocznego. Jeśli kolumny znajdują się od siebie w odległości 2m, to i fotel odsłuchowy należy ustawić w odległości 2m od każej z nich. Druga opcja, to przesunięcie fotela tak, aby linie utworzone przez skierowanie kolumn do środka pokoju krzyżowały się za fotelem. Trzecia opcja to analogiczne postępowanie, ale tak, aby linie krzyżowały się przed fotelem. Będzie to miało wpływ na lokalizację dźwięku, odbiór tonów wysokich, czasem niskich. Jednak miejsce najlepsze należy wybrać według własnych preferencji.

Galeria

Zobacz również: